Inteligentne opomiarowanie - smart metering w Polsce

W związku z informacjami które pojawiły się w mediach ogólnopolskich w dniu 24.02.2011 na temat systemu inteligentnego opomiarowania w energetyce, Federacja Konsumentów informuje: Zgodnie z dyrektywą trzeciego pakietu energetycznego 2009/72/WE.: (55) Należy umożliwić oparcie wprowadzenia inteligentnych systemów pomiarowych na ocenie gospodarczej. Jeżeli z oceny takiej wyniknie, że wprowadzenie tego rodzaju systemów pomiarowych jest racjonalne z gospodarczego punktu widzenia i opłacalne tylko dla konsumentów o określonym poziomie zużycia energii elektrycznej, państwa członkowskie powinny móc to uwzględnić przy wdrażaniu inteligentnych systemów pomiarowych. w załączniku: 2.

Państwa członkowskie zapewniają wdrożenie inteligentnych systemów pomiarowych, które pozwolą na aktywne uczestnictwo konsumentów w rynku dostaw energii elektrycznej. Wdrożenie tych systemów pomiarowych może być uzależnione od ekonomicznej oceny wszystkich długoterminowych kosztów i korzyści dla rynku oraz indywidualnego konsumenta lub od oceny, która forma inteligentnego pomiaru jest uzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia i najbardziej opłacalna oraz w jakim czasie ich dystrybucja jest wykonalna; Ocena taka odbywa się w terminie do dnia 3 września 2012 r. Z zastrzeżeniem takiej oceny, państwa członkowskie lub jakikolwiek wyznaczony przez nie właściwy organ przygotowuje harmonogram wdrażania inteligentnych systemów pomiarowych, wyznaczając termin docelowy wynoszący do 10 lat. W przypadku gdy rozpowszechnianie inteligentnych liczników zostanie ocenione pozytywnie, w inteligentne systemy pomiarowe wyposaża się do 2020 r. przynajmniej 80 % konsumentów.

Państwa członkowskie lub jakikolwiek wyznaczony przez nie właściwy organ zapewnia interoperacyjność tych systemów pomiarowych na swym terytorium i należycie uwzględnia stosowanie odpowiednich standardów i najlepszych praktyk oraz znaczenie rozwoju rynku wewnętrznego energii elektrycznej. Zatem nie prawdą jest że dyrektywa wprowadza obowiązek wprowadzenia systemu smart metering do 2020r. Wdrożenie systemu smart metering nie jest obowiązkiem o charakterze bezwzględnie obowiązującym.

Do katalogu najważniejszych korzyści wprowadzenia systemu „smart meteringu” należy przede wszystkim możliwość wystawiania rachunku na podstawie rzeczywistego zużyciu energii. System prognozowanego zużycia energii jest dla odbiorców niezrozumiały i jest źródłem skarg na przedsiębiorstwa energetyczne. Odbiorcy nie rozumieją sposobu obliczania prognoz oraz faktu, iż są przymuszani do kredytowania przedsiębiorstw energetycznych.

Smart metering powinien również przyczynić się do rozwiązania kolejnego problemu odbiorców, który stanowi główne źródło skarg odbiorców – nieczytelność rachunku za energię. Kolejną korzyścią zarówno dla odbiorców jak i sprzedawców będzie, przy wprowadzeniu systemu z uwzględnieniem interesów odbiorców indywidualnych, możliwość dostosowania taryf do indywidualnych potrzeb odbiorców (taryfa dla osób pracujących, dla seniorów). Także możliwość sprawdzenia poziomu napięcia będzie dla odbiorców korzystnym rozwiązaniem, z uwagi na fakt, iż będą mogli łatwiej domagać się bonifikaty za niedotrzymanie poziomu napięcia a także za przerwy w dostawach. Inteligentne opomiarowanie jest również szansą na zwiększenie ochrony odbiorców wrażliwych, np. poprzez zlikwidowanie systemu przedpłatowego czy możliwość korzystania z dodatkowych usług, opartych na sygnalizowaniu stanu oraz komunikacji zwrotnej (np. monitorowanie bezpieczeństwa osób).

System smart metering pozwoli uprościć procedurę zmiany sprzedawcy, co z kolei przełoży się na zwiększenie konkurencyjności na rynku. Niestety, ostatnie dane na ten temat świadczą o niskiej aktywności odbiorców w tym zakresie (http://www.ure.gov.pl/portal/pl/424/3209/Juz_od_dwoch_lat_nie_jestesmy_skazani_na_jednego_sprzedawce_pradu.html). Reasumując - system „smart meteringu” zwiększy świadomość odbiorcy, co niewątpliwie przyczyni się do zwiększenia poziomu efektywności energetycznej. Natomiast oparcie rachunku na rzeczywistym zużyciu energii zwiększy poziom zaufania odbiorcy zarówno do przedsiębiorstw energetycznych jak i do całego rynku energii.

Aby jednak system inteligentnego opomiarowania mógł przynieść korzyści wszystkim uczestnikom rynku – zarówno odbiorcom jak i sprzedawcom czy operatorom sieci – konieczne jest zwrócenie uwagi na kilka ważnych aspektów. Po pierwsze- należy pamiętać, że „smart metering” ma polegać na komunikacji, a nie tylko na mierzeniu. Niezbędna jest możliwość przesyłania danych w obie strony – zarówno do jak i od sprzedawcy (zużycie energii, cena energii w danym czasie). Kolejną kwestią jest technologia liczników (najlepiej, aby był możliwy odczyt co najmniej co 15 minut)– powinna ona być na tyle prosta, aby przeciętny konsument poradził sobie z odczytem danych, w innym przypadku wprowadzenie systemu nie przyniesie pożądanych rezultatów. Niezaprzeczalnie sam licznik z wyświetlaczem pokazującym aktualne zużycie jest niewystarczający. Potrzebny jest panel, którego funkcje pozwolą na aktywność konsumentów na rynku.

Technologia powinna być również dostosowana do potrzeb przyszłości – chodzi o możliwość poszerzenia pomiaru o nowe media. W celu pozyskania więcej informacji na temat smart metering polecamy portal Platforma informacyjna inteligentnego opomiarowania http://www.piio.pl/, który współtworzy Federacja Konsumentów.