Żegnamy się z gazem? Pompy ciepła będą dla konsumentów najtańszą opcją ekologicznego ogrzewania.

Wyzwanie, jakim jest złagodzenie kryzysu klimatycznego, zmusza nas wszystkich do zmiany sposobu korzystania z energii i ogrzewania naszych domów.

Według najnowszego badania opublikowanego przez BEUC (Europejską Organizację Konsumencką), to pompy ciepła będą najtańszą i ekologiczną  opcją ogrzewania. Dlaczego? Bo według obecnego stanu wiedzy ich alternatywą będzie technologia... wodorowa. Prawdopodobnie droższa i w tej chwili mniej wygodna w użytkowaniu.

W badaniu „Żegnamy się z gazem, czyli twój następny kocioł do ogrzewania domu  powinien być pompą ciepła” – przyjrzeliśmy się kosztom ogrzewania w dwóch najbardziej typowych gospodarstwach domowych: dom wolnostojący oraz mieszkanie w bloku wielorodzinnym, w kilku państwach europejskich: we Włoszech, Czechach, Polsce i Hiszpanii. Porównaliśmy: elektryczne, hybrydowo-elektrycznych  i… wodorowe pompy ciepła oraz  kotły grzewcze wykorzystujące wodór. Dodatkowo, interesowała nas sytuacja w kilkunastoletniej perspektywie, czyli w latach 2025-2040.

Wynik? Uwzględniając wskaźnik „całkowitego kosztu posiadania”  elektryczne pompy ciepła okazały się najtańszą opcją ekologicznego ogrzewania we wszystkich czterech krajach, natomiast dla obszarów miejskich o dużej gęstości zabudowy dobrą opcję będzie stanowić  centralne ogrzewanie zasilane pompą ciepła.

Dyrektor Generalna BEUC, Monique Goyens, skomentowała: „Miliony konsumentów w Europie korzystają z paliw kopalnych, takich jak gaz, do ogrzewania swoich domów. Problem w tym, że są one związane z wysokim  poziomem generowanych zanieczyszczeń. Kryzys klimatyczny oznacza, że nie będziemy mieli innego wyjścia, jak znaleźć bardziej ekologiczne i wydajniejsze alternatywy do ogrzewania naszych domów. Paliwa kopalne narażają również konsumentów na ryzyko niestabilnych cen energii i właśnie w tej chwili doświadczają oni trudności wynikających z takiej właśnie sytuacji.

Ale jest też dobra wiadomość, już teraz dostępne są inne rozwiązania. Nasze badania pokazują, że dla konsumentów w całej Europie elektryfikacja ogrzewania wykorzystująca odnawialne źródła energii oraz działanie pomp ciepła w połączeniu z poprawą efektywności energetycznej będzie znacznie tańsze i wygodniejsze niż rozważana już technologia wodorowa. Natomiast zwiększenie efektywności energetycznej domów - czy to poprzez docieplenie ścian w Polsce, czy zamontowanie żaluzji na oknach w Hiszpanii - pomoże konsumentom znacznie zaoszczędzić. Co więcej, uniknięcie ryzyka zmienności cen gazu zapewni konsumentom większą stabilność i przewidywalność rachunków za energię.

Ale spójrzmy prawdzie w oczy, przejście na korzystanie z pomp ciepła jest nadal zbyt trudne. Konsumenci borykają się z dużymi początkowymi kosztami inwestycyjnymi i problemami z instalacją. W związku z tym ważne jest, aby to władze publiczne zapewniały wsparcie finansowe, tylko w ten sposób  konsumenci będą mogli inwestować w pompy ciepła i poprawę efektywności energetycznej w swoich domach. Ale równie ważne jest, aby konsumenci nie byli zmuszani do inwestowania w drogie eksperymenty, takie jak wodór. Zamiast tego władze powinny przeznaczyć publiczne pieniądze na sprawdzone technologie.

Wnioski z badania, w skrócie:

1. Elektryczne pompy ciepła to najtańsza, wśród ekologicznych, opcja ogrzewania dla konsumentów. Ciepło ze źródeł odnawialnych jest konkurencyjne także na obszarach miejskich. Kotły wodorowe i hybrydowe pompy ciepła (wodór/prąd) to najdroższa opcja, a w przyszłości wodór będzie droższy od dzisiejszych cen gazu.
    
2. W zimnym klimacie znaczna poprawa efektywności energetycznej domu przynosi duże korzyści finansowe, pomagając obniżyć rachunki za energię. Dotyczy to jednak wszystkich czterech badanych krajów, po prostu ułatwia utrzymać zimą ciepło w domach. W ciepłym klimacie albo w miesiącach letnich zacienienie (np. użycie żaluzji) może znacznie zmniejszyć zużycie prądu na klimatyzację  i poprawić komfort cieplny.

3.  „Inteligentne ogrzewanie” (np. gdy prąd jest tańszy poza godzinami szczytu) za pomocą pomp ciepła zmniejszy koszty ogrzewania nawet o 25% w porównaniu z użyciem stałej taryfy na gaz. Dzieje się tak, ponieważ inteligentne wykorzystanie energii elektrycznej zmniejsza potrzebę inwestycji w sieci elektroenergetyczne. Oszczędności mogłyby pomóc w obniżeniu opłat sieciowych na rachunkach za energię.

4. Idąc dalej tym tropem - jeśli rządy krajowe wdrożą ambitne programy renowacji domów, umożliwiające wielu konsumentom poprawę efektywności energetycznej, może to oznaczać także niższe taryfy sieciowe (i rachunki za energię) dla wszystkich. Te oszczędności powinny zostać przekazane konsumentom.

5. Aby jednak móc czerpać korzyści z niższych rachunków za energię, konsumenci będą początkowo potrzebować wsparcia finansowego na zakup pompy ciepła i opłacenie zmian służących poprawie efektywności energetycznej.

Więcej nformacji na stronie BEUC:

• executive summary
• the full report - ‘Goodbye gas: why your next boiler should be a heat pump. A comparative study of green heating options for consumers, 2025-2040’.